Heb jij een alpaca als huisdier? Waarschijnlijk niet, maar steeds meer mensen ontdekken deze leuke dieren! Maar wat is nu het optimale voer voor een alpaca? En hoe houd je deze dieren? Wel zo handig om te weten als je overweegt deze ontzettend leuke dieren in huis te nemen.
De alpaca
De alpaca (Vicugna pacos, voorheen Lama pacos) is een kameelachtig dier uit de familie van de evenhoevigen. Het zijn echte kuddedieren die relatief sterk zijn, zeker in verhouding met hun grootte. De alpaca heeft een schofthoogte van ongeveer 90 cm en is hiermee niet echt fors. Toch zijn deze dieren zeker niet saai! Dit leuke kuddedier komt nameljk in wel 22 verschillende kleurtinten voor, lekker afwisselend dus. Wat betreft de vacht kun je de alpaca in twee varianten vinden, namelijk een erg wollige (teddybeer) en een langharige (dreadlock) variant. Mocht je de alpaca als huisdier gaan houden heb je dus keuze genoeg! Wees wel verstandig bij de aanschaf van een alpaca, deze grazer kan namelijk wel 15 tot 20 jaar oud worden.
Verschil alpaca en lama
De alpaca en lama lijken op het eerste gezicht erg op elkaar. Toch zijn er een aantal verschillen. Een lama is bijvoorbeeld stukken zwaarder dan een alpaca. Lama’s wegen tot wel 200 kg, in tegenstelling tot de 90 kg van een alpaca. De vacht van een alpaca is erg wollig en verhaart weinig, in tegenstelling de vacht van de lama. Om het verschil tussen de alpaca en de lama nog wat meer te benadrukken kun je kijken naar de stand van de oren. Alpaca’s hebben rechte oren en de oren van een lama zijn boogvormig.
Herkomst
De alpaca’s komen van oorsprong uit de Andes in Peru. Ze stammen hier zeer waarschijnlijk af van de lokale vicuña, dankzij de domesticatie is de alpaca hiervan afgescheiden. In de Andes is de alpaca al honderden jaren gedomesticeerd. Hier worden zij gebruikt voor hun wol, vlees, huid en mest. Ondanks dat de alpaca al honderden jaren is gedomesticeerd kun je nog relatief veel natuurlijk gedrag terug zien. Het zijn nog steeds erg actieve territoriale dieren die in groepsverband (haremverband) leven. In Peru zul je de dieren in groepen van ongeveer 20 dieren aantreffen op de hoogvlaktes van de Andes. Deze groepen bestaan uit één dominant mannetje en meerdere vrouwtjes en jongen. De hiërarchie binnen een harem is duidelijk zichtbaar, het mannetje is de baas. Toch zijn alle dieren verantwoordelijk voor de veiligheid van de groep. Wanneer een alpaca gevaar opmerkt zal hij geluiden gebruiken om de rest te waarschuwen.
Verdediging
En wanneer er dan gevaar aan komt zal een alpaca zich moeten verdedigen. En tja, wat zullen we zeggen, je bent waarschijnlijk wel bekend met de verdediging van de alpaca. Ze zijn namelijk meesters in spugen! Gelukkig doen ze dit een stuk minder dan de lama. Mocht een alpaca gevaar zien zal hij zich agressief opstellen tegen de bedreiger door zich groot te maken. Als de bedreiger door zet dan is de kans groot dat de alpaca zal bijten, schoppen en spugen.
Huisvesting
Alpaca’s zijn, net als lama’s, echte kuddedieren. Wanneer je de alpaca als huisdier gaat houden moet je dan ook altijd meerdere dieren aanschaffen. De alpaca’s hebben van nature een echt harem, bestaande uit één mannetje en meerdere vrouwtjes. Mocht je als houder voor een harem gaat moet je wel met de komst van jongen rekening houden. Wat ook kan is een groep vrouwtjes, of een groep gecastreerde mannen bij elkaar houden.
De alpaca’s trekken in Peru grazend over de hoogvlaktes. Een grote weide die niet drassig is, is dan ook essentieel. Wissel het verblijf af met gras, verharding en zand. Alpaca’s zijn echte ijdeltuiten. en hebben de vachtverzorging hoog op het lijstje met prioriteiten staan. Ze nemen graag een zandbad om de vacht te verzorgen. Houd hier rekening mee met de aanleg van het verblijf.
Wat betreft de ontlasting zijn alpaca’s (en lama’s) uniek. Zij hebben als kudde een gezamenlijke plek waar ze mesten. Lekker handig met opruimen dus. Zij doen dit onder andere om hun territorium af te bakenen.
Zorg ervoor dat de dieren ergens uit de wind, regen en felle zon kunnen staan. Geschikte verblijven voor een alpaca zijn bijvoorbeeld een grote maatwerk stal of een sleepstal. Gelukkig komen alpaca’s uit een extreme omgeving en zijn ze dus gewend aan grote temperatuurverschillen. Je hoeft je dus niet al teveel zorgen te maken.
Tot slot moet je omheining richting de 1,5 meter hoog zijn. Bij kleinere alpaca’s is 1,2 meter vaak voldoende. Je kan het beste gebruik maken van harmonicagaas. Dit gaas houdt de lama’s binnen en honden en dergelijke buiten. Prikkeldraad kan beter niet gebruikt worden wegens het risico dat de vacht hieraan blijft hangen. Stroomdraad heeft ook weinig zin door de extreem dikke vacht. Eventueel kan ook gekozen worden voor hoog schapengaas of een tuingaas.
Het juiste voer voor de alpaca
Alpaca’s komen van nature voor op de hoogvlaktes van de Andes. Het voer voor de alpaca moet hier dan ook afgestemd worden. De dieren staan bekend als sobere eters. Zij doen het goed op schraal voer doordat ze hier nog veel voedingstoffen uit weten te halen. De alpaca eet voornamelijk veel vezelrijk ruwvoer zoals grassen en kruiden. Het hoofdvoer van een alpaca is dan ook gras en hooi. Een alpaca eet niet al teveel, ongeveer 1 tot 1,5 kg ruwvoer per dag is voldoende. Wat betreft de grassoorten is een paardenweide geschikt, de combinatie van grassoorten komt hiervan het dichtst in de buurt van zijn natuurlijke dieet.
Wanneer de winter aanbreekt en de alpaca’s afhankelijker worden van droog ruwvoer kun je de hoeveelheid hooi, Hartog Gras-Mix of Hartog Compact Gras opvoeren. Zij moeten ten alle tijden onbeperkt ruwvoer van goede kwaliteit tot hun beschikking hebben. Eventueel kun je ook een hoogwaardige luzerne-mix geven. Luzerne is een hoogwaardig ruwvoer met een optimaal energiegehalte, maar een laag eiwitgehalte. Dit laatste is bij alpaca’s erg belangrijk. Doordat luzernehooi erg vezelrijk is heeft dit een positieve werking op de darmfunctie en stofwisseling.
Naast het ruwvoer mogen de alpaca’s twee keer per dag speciale brokken, zoals de Garvo Camala brok, krijgen. Deze brok zorgt voor de benodigde vitaminen en mineralen die kunnen ontbreken in het ruwvoer. Als aanvulling kun je de alpaca’s bieten en voederwortelen geven.
Bij alpaca’s is het in verband met de hiërarchie aan te raden meerdere voerplekken te voorzien. Zo voorkom je dat de dieren ruzie krijgen. Zorg dat deze voerplekken minimaal drie meter uit elkaar staan. Daarnaast is het verstandig meerdere drinkpunten aan te leggen. Alpaca’s drinken, afhankelijk van de temperaturen, tussen de 5 en 20% van hun lichaamsgewicht aan water per dag.
Ga je een alpaca als huisdier houden? Dan is het voeren dus niet al te lastig. De basis bestaat uit een goed ruwvoer, wat aangevuld wordt met speciale brokken voor lama’s en alpaca’s.
Verzorging
De verzorging van een alpaca vraagt wat aandacht. Zo moeten alpaca’s regelmatig geschoren worden. Afhankelijk van het vachttype moet de vacht jaarlijks of tweejaarlijks geschoren worden. Dit voorkomt dat de alpaca het tijdens de zomer te warm krijgt. Bovendien voorkom je zo dat de vacht vol klitten komt te zitten.
Naast de vachtverzorging is het bekappen van de hoeven ook belangrijk. Op een zachte ondergrond kunnen de nagels namelijk te lang worden doordat ze weinig af slijten. Hetzelfde geldt voor de tanden, ook deze hebben onderhoud nodig. Het komt regelmatig voor dat de tanden van de onderkaak door groeien en bijgeslepen moeten worden. Van nature zullen de dieren regelmatig op takken en twijgen knagen om de tanden af te slijten. Om dit gedrag te stimuleren is het verstandig dat je wat vers houtmateriaal in het verblijf neerlegt. Zij weten zelf wat ze hier mee moeten doen.
Leer de dieren van jongs af aan hoe het is om een halster te dragen. Met behulp van een halster zijn de dieren eenvoudig te verplaatsen. Echter zijn alpaca’s geen knuffeldieren en kunnen zij agressief gedrag vertonen. Zorg er dus echt voor dat ze het lopen met een halster al van jongs af aan gewend zijn.
Aandachtspunten
Hieronder zullen we de belangrijkste aandachtspunten voor het houden van alpaca’s even op een rijtje zetten.
- Het zijn kuddedieren, houd dus altijd meerdere dieren bij elkaar
- Stem de samenstelling van de kudde goed af (haremverband, vrouwen, of gecastreerde mannen)
- Ze leven in hiërarchisch verband, dus zorg voor voldoende eet- en drinkgelegenheden
- Bied onbeperkt hoogwaardig ruwvoer aan, aangevuld met alpaca brok (Garvo Camala)
- Zorg voor een goede schuilmogelijkheid
- Bekijk goed wat voor kwaaltjes voor kunnen komen en doe hier navraag naar bij de fokker. Denk hierbij aan wormen, schurft, kreupelheid en maagzweren.
Heb jij nog vragen over het houden van alpaca’s of wil je advies over de juiste voeding of huisvesting? Neem dan gerust contact met ons op of kom langs in de winkel. Meer informatie over het houden van alpaca’s vind je tevens bij het LICG.